İnsanlar bir diş fırçası, araba, ağaç veya herhangi bir
kişisel objeyi gördüklerinde; beyinleri onu otomatik olarak onunla bağlantılı
olan şeyle ilişkilendiriyor. Böylelikle insanlar, çevrelerindeki şeylerin
içeriğini zihinlerinde oluşturuyorlar ve dünya üzerindeki beklentilerini
belirliyorlar.
Araştırmacılar yapay zekâyla öğrenme ve beyin imajlama
tekniğiyle “Birlikte Gerçekleşme” fenomeninin boyutunu ölçtüler ve onunla
ilişkili olan beyin bölgesini tespit ettiler. Araştırmanın sonuçları, Nature Communications adlı dergide
yayınlandı.
Araştırmanın tezini yazan yazar Mick Bonner; ABD’deki
Baltimore, Maryland’de Johns Hopkins Üniversitesi’nde bir bilişsel bilim
insanı. Bonner, şöyle konuştu: "Bir buzdolabı gördüğümüzde, sadece bir
buzdolabına baktığımızı düşünürüz fakat zihnimizde o buzdolabıyla bağlantılı
olan mutfaktaki diğer şeyler de aklımıza gelir. Bu durum şu ana kadar ilk kez
ölçüldü ve gerçekleştiği beyin bölgesi tespit edildi!”
İki kısımda oluşan araştırmada Bonner ve Pennsylvania
Üniversitesi’nde Psikoloji profesörü olan tezin yardımcı yazarı Russell
Epstein, her bir objeyle etiketlenen binlerce manzaralı fotoğraftan oluşan veri
tabanını kullandı. Evle ilgili, şehir hayatı, doğayla ilgili resimler vardı ve
resimler her bir kupa, araba, ağaç vs. ile etiketlendirilmişti. Objelerin
birlikte gerçekleşmesini veya bazı objelerin diğerleriyle ne kadar sıklıkla
belirdiğini ölçmek için bir istatistik model ve algoritma yarattılar. Bu model
ve algoritma; eğer bir klavye gördüyseniz, tükenmez kalem görme olasılığınızı
veya bir tekne gördüyseniz, bulaşık makinası görme olasılığınızı gösterdi.
Araştırmacılar, bu ölçülen bağlamsal ilişkilerle
bağlantıları yapan beyin bölgesinin de haritasını çıkardılar.
Deneklerin beyin aktiviteleri fonksiyonel manyetik rezonans
imajlama (fMRI) ile monitörlenirken, ekip onlara kişisel objelerin resimlerini
gösterdi ve bu birlikte gerçekleşme bilgisine tepki veren bölgeyi ispatlamak
için kanıt aradı. Buldukları bölge, üç boyutlu görüntüleri işlemden geçiren
görsel korteksle ilişkili olan bölgeydi.
Bonner sözlerine şöyle devam etti: "Bir uçağa
baktığınızda, bu bölge gökyüzünün, bulutların ve diğer tüm şeylerin sinyalini
verir. Beynin bu bölgesinin uzun zamandır üç boyutlu çevreyi işlemden geçirdiği
bilinmekteydi. Bu araştırmayla, bu
bölgenin dünyada birbirine uyan şeyler hakkında da bilgi kodladığını öğrendik.
Araştırmacılar, insanların bağlam dışı objeleri hatırlamada
daha yavaş olduklarını uzun zamandır bilmekteydi. Ekip, bu ilk büyük çapta
gerçekleştirilen deneyin görsel çevredeki objeler arasındaki ilişkileri
ölçtüğüne inanıyor. Ekip ayrıca bu deneyin bu görsel bağlamın beyinde nasıl
temsil edildiğini gösterme açısından da ilk kavrayış olduğunu düşünüyor.
Bonner sözlerini şöyle tamamladı: "Beynin aslında kendi
zengin istatiksel bilgisini temsil ettiğini detaylı bir şekilde ispatlamış
olduk."
Çeviren: Esin Tezer
https://www.sciencedaily.com/releases/2021/07/210708134756.htm’den çevrilmiştir.
