Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Güney Kaliforniya
Üniversitesi (USC) tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre travmatik
olaylar, iş stresi, her gün yaşanan stresler ve ayrımcılıktan kaynaklanan stres
bağışıklık sisteminin yaşlanmasını hızlandırıyor; kişinin kanser,
kardiyovasküler hastalık ve Kovid-19 gibi bulaşıcı hastalık riskini arttırıyor.
Araştırmanın sonuçları Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde (PNAS) 13
Haziran 2022 tarihinde yayınlandı.
Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde (USC) Leonard Davis Yaşlılık
Hastalıkları Bilimi (Gerontoloji)
Okulu’nda Doktora sonrası bilim insanı olan, araştırmanın başyazarı Eric
Klopack konuyla ilgili şunları söyledi: "Dünyanın yaşlı yetişkin nüfusu
arttıkça, yaşa bağlı sağlığın farklılıklarını anlamak gerekli bir şey haline
geliyor. Bağışıklık sistemindeki yaşa bağlı değişimler, sağlığın zayıflamasında
kritik rol oynuyorlar. Bu çalışma, bağışıklık sisteminin yaşlanmasını
hızlandıran mekanizmaları açığa çıkarmaya yardımcı oldu."
İnsanlar yaşlandıkça bağışıklık sistemi doğal olarak
dramatik bir biçimde düşüşe geçer, buna “İmmün
Yaşlanma” denir. Olgun yaştaki bir kişinin bağışıklık sistem profili
zayıflar ve bitkin durumdaki beyaz kan hücreleri dolaşıma geçerler. Az
miktardaki taze ve henüz denenmemiş olan beyaz kan hücreleri ise yeni istilacı
mikroplara karşı hazırdırlar.
Bağışıklık sistemi yaşlanması sadece kanserle değil;
kardiyovasküler hastalık, zatürre riskinin artması, aşıların etkinliğinin
azalması ve organ sistemi yaşlanmasıyla da alakalıdır.
Araştırmada yaşlı yetişkin Amerikalıların ekonomik, sağlık,
evlilik, aile durumu, halk ve özel destek sistemlerinin bir ulusal çalışması
olan Michigan Üniversitesi Sağlık ve Emeklilik çalışmasından çok miktarda veri
sorgulandı ve ilişkilendirildi.
Araştırmacılar, değişik şekillerdeki sosyal stresi
hesaplamak için 50 yaş üzeri 5,744 yetişkinin sorulara verdikleri yanıtları
analiz ettiler. Beklendiği gibi yüksek stres skoruna sahip olan insanların
immün (bağışıklık sistemi) profilleri daha yaşlıydı, hastalıklarla savaşan taze
beyaz kan hücreleri azdı ve yıpranmış beyaz kan hücrelerinin yüzdesi daha fazlaydı.
Bağışıklık sisteminin kritik bir parçası olan T-hücreleri; kalbin tam önünde ve
üstünde, Timus bezinde yer alırlar. İnsanlar yaşlandıkça Timus bezindeki bu
doku bağışıklık sistemi hücrelerinin üretiminin azalması sonucu küçülmeye
başlar ve yağlı bir dokuya dönüşür. Geçmişte yapılan bir araştırma; bu sürecin
sağlıksız diyet, yeterli seviyede egzersiz yapmamaktan kaynaklanan ve sosyal
stresle ilişkilendirilen yaşam stili faktörleriyle hızlandığını ileri
sürmektedir.
Araştırmanın başyazarı Klopack sözlerini şöyle tamamladı: "Bu
çalışmadaki istatistiklerde sağlıksız diyet ve yeterli seviyede egzersiz
yapmamanın stres ve hızlanmış bağışıklık sistemi yaşlanmasıyla ilgili
bağlantısı o kadar güçlü değildi. Fakat bu, aslında şu manaya geliyor: Daha
fazla stres yaşayan insanlar daha sağlıksız bir diyete ve yeterli egzersiz
yapmama alışkanlığına sahipti. Bu da kısmen onların neden daha hızlı yaşlanan
bir bağışıklık sistemine sahip olduklarını açıklıyor!”
Yaşlı olan yetişkinlerin uyguladıkları diyet ve egzersiz
alışkanlıklarını değiştirmek, bağışıklık sistemi yaşlanmasıyla ilişkili stresi
ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.
Çeviren:
Esin Tezer
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/06/220613150648.htm’den alıntı yapılarak çevrilmiştir.