Bilim adamı olmayan birine beyindeki hatıraları neyin oluşturduğunu sorun. Alacağınız yanıt çok basittir: Akla hemen ya çocukluk hatıraları olan doğum günü partileri ya da düğünler gelir. Fakat Charles Hoeffer, hatıraları proteinlerin oluşturduğunu söylüyor.
Colorado'daki Boulder Üniversitesi'nde Bütünleştirici Fizyoloji bölümünde Asistan Profesör olan Hoeffer, 5 yıldır beyin dokusunda yeni deneyimlere adapte olmamızı sağlayan ve yeni hatıraları oluşturan "AKT" adlı protein üzerinde araştırmalar yapıyor. Bu konu hakkında şu ana kadar pek birşey bilinmemekteydi.
Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından fonu sağlanan araştırmayla ilgili tezde Hoeffer ve çalışma arkadaşları; ilk kez AKT adlı proteinin 3 çeşit türünün olduğunu, onun beyindeki çeşitli hücrelerde bulunduğunu ve beyin sağlığını değişik şekillerde etkilediğini belirttiler. Araştırmanın sonuçları; bir çeşit beyin kanseri olan ve Amerikalı Senatör John McCain'de de bulunan Gliyoblastom, Alzheimer hastalığı ve Şizofreninin tedavisinde yeni tedavi türlerine de ışık tutabilir. Hoeffer, AKT adlı proteinin önemli bir protein olduğunu ve yazdıkları tezin bu konuyla ilgili şimdiye kadarki yazılmış en kapsamlı tez olduğunu savunuyor.
1970'li yıllarda keşfedilen ve 'Onkojen' adıyla da bilinen AKT adlı protein, beynin sinaptik elastisite yetisini oluşturmasında da anahtar rolü oynuyor. Diyelim ki; iri, beyaz bir köpekbalığı gördünüz. Beyninizin o hatırayı oluşturabilmesi için proteinlere ihtiyacı vardır. AKT, adeta bir protein fabrikası gibi çalışır ve o hatırayı beyninize kaydeder.
Hoeffer ve çalışma arkadaşları, araştırma için farelerdeki AKT'nin üç çeşidini durdurdular ve farelerin beyin aktivitelerini gözlemlediler. Şaşılacak sonuçlarla karşılaştılar: AKT2; yıldız şeklindeki destek beyin hücresi olan Astroglia'da ve beyin kanserleri, beyin yaralanmalarında etkili olan Omurilik'te vardı. Araştırmacılar AKT1'i de nöronlarda buldular ve onun beyin sinapslarının güçlenmesi, hatıra oluşumu için önemli bir forma sahip olduğunu keşfettiler. AKT3 ise beyin gelişimi için etkiliydi. Beyninde AKT 3 geni durdurulan farelerin beyin büyüklükleri küçüldü.
Çeviren: Esin Tezer
www.sciencedaily.com'dan alıntı yapılarak çevrilmiştir.
