Karaciğerin “Asetaldehid” adı verilen bileşimi alkole
dönüştürmek için enzim alkol dehidrojenaz’ı kullanarak alkolü metabolize eden
ana organ olduğu iyi bilinmektedir. Asetaldehid, toksik etkilere sahiptir ve
hızlı bir şekilde “Asetat” diye adlandırılan daha yumuşak etkiye sahip bir
maddeye bölünür. Bu da “Asetaldehid Dehidrojenaz (ALDH2)” adlı farklı bir enzim
aracılığıyla olur. Şimdiye kadar karaciğer tarafından üretilen alkol ve Asetaldehid,
içki içmekten kaynaklanan idraksal yetersizliği tetikleyen önemli oyuncular
arasında gösterilmekteydi. Bunun yanısıra Asetat’ın diğerlerine nazaran daha az
önem uyandıran beynin motor nöronlarında bozukluk, kafa karışıklığı ve
geveleyerek konuşma etkilerini de yarattığı bilinmekteydi. Araştırmacılar, hangi
beyin bölgesinin veya beyin hücrelerinin alkol metabolizması için en önemli
olduğunu da bilmemekteydi.
Bilim insanları, beynin alkol metabolizmasındaki oynadığı
rolünü daha iyi öğrenebilmek için hem fare hem de insan dokusundaki MR
tarayıcıları kullanarak Serebellum’daki ALDH2 enziminin dağılımını ölçtüler. ALDH2’nin
hem insan beyni dokusu hem de canlı fare dokusunda “Astrosit” adı verilen bir
tür sinir hücresinde Serebellum’da açığa çıktığını keşfettiler.
Araştırmacılar, bu enzimin beyinde Asetaldehid’den Asetat’a
dönüşmesini kontrol ettiğini de buldular. Bilim adamları, bu enzimin açığa
çıktığı beynin belirli bölgelerinde alkolle uyarılmış hücresel ve davranışsal
etkileri de keşfettiler. Asetat’ın sinir sistemindeki aktiviteyi azaltan,
“GABA” diye adlandırılan beyin haberci kimyasalıyla etkileşimde olduğu da
bulundu. Bu azalan aktivite; uyuklama, koordinasyon bozukluğu ve kişide daha az
utangaçlık haline yol açar.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Maryland Üniversitesi Tıp
Okulu’nda Tanısal Radyoloji ve Nükleer Tıp bölümünde öğretim üyesi olan Dr. Qi
Cao, konuyla ilgili şunları söyledi: "ALDH2’nin denge ve motor
koordinasyonunu sağlayan beyin bölgesi Serebellum’daki “Astrositler” adlı
hücrelerde açığa çıktığını keşfettik. ALDH2 bu hücrelerden yok edildiğinde,
farelerin alkol tüketiminden kaynaklanan motor bozukluğuna karşı dirençli
olduklarını da bulduk.”
Araştırmayı yürüten Dr. Su Xu ve ekibi; ALDH2 enziminin
Hipokampüs, Amigdala ve Prefrontal Korteks de dâhil, diğer beyin bölgelerinde
duygusal düzenleme ve karar vermeden (aşırı alkol tüketiminde bu devre dışı
kalıyor) sorumlu olduğunu keşfetti.
Bu bulgular, belirli beyin bölgelerinin alkolü metabolize
etmek için önemli olduğunu ve bu bölgelerdeki enzim üretimindeki
anormalliklerin alkol kullanımından kaynaklanan zarar verici etkilere yol
açabileceğini ileri sürüyor. Bulgular ayrıca beyinde ve karaciğerde üretilen Asetat’ın
motor ve bilişsel fonksiyonu etkilemede değişiklik gösterdiğini ileri sürüyor.
Çeviren:
Esin Tezer
https://www.sciencedaily.com/releases/2021/04/210414154910.htm’den alıntı yapılarak çevrilmiştir.
