Bilim ve Din

Bilim ve Din

12 Eylül 2021 Pazar

Çarpan Kalp, Beynin Karar Verme Devresini Değiştiriyor

 

Endişe, bağımlılık ve diğer psikiyatrik rahatsızlıklar bilim adamlarının "uyarılma (arousal)" diye adlandırdığı halin yoğun halleridir: Kalp atışları artar, tansiyon yükselir, güç nefes alıp verilir ve karar verme zorlaşır. Bu hallerin beynin karar verme süreçlerini nasıl değiştirdiğini anlamak için Mount Sinai Tıp Merkezi Icahn Tıp Okulu'ndaki bilim adamları yakın zamanda yapılmış bir çalışmanın verisini incelediler.

Mount Sinai Tıp Merkezi Nash Nörobilim Aile Bölümü ve Friedman Beyin Enstitüsü yardımcı profesörü, Ulusal Akademik Bilimler'de (PNAS) yayınlanan tezin kıdemli yazarı olan  Dr. Peter Rudebeck konuyla ilgili şunları söyledi: "Bulduğumuz sonuçlar; beynin karar verme devrelerinin, görüntülenme ve vücudun içinde neler meydana geldiğini anlama esnasında heyecanlandığını ileri sürüyor. Bundan dolayı da, uyarılma seviyemizdeki değişimler bu devrelerin nasıl çalıştığını belirleyebilir. Bu sonuçların araştırmacılara beyin bölgeleri hakkında daha derin bir anlayış sağlayacağını ve bir çok psikiyatrik hastalığın altında yatan temel hücresel süreçleri de açıklayacağını umuyoruz."

Araştırma, Dr. Rudebeck'in laboratuarında beynin risk almayı nasıl denetlediği üzerinde çalışma yapan Dr. Atsushi Fujimoto tarafından yürütüldü.

Bilim adamları, yıllardır uyarılma ve karar verme performansı arasındaki ilişkiyi "U-şeklindeki eğim" olarak tanımlıyorlardı. Aslına bakılırsa, bir fincan kahve içtikten sonraki uyarılmış halimiz bile performansımızı arttırabilir. Fakat, çok fazla ya da çok az bir uyarılma beynin yavaş çalışmasına veyahut yanlış karar vermesine yol açacaktır.

Çalışmanın sonuçları da bu fikri destekler nitelikteydi. Bilim adamları, 3 maymun üzerinde yapılan deneylerin verisini incelediler. Deneyde, maymunlara ödül olarak meyve suyu verildi. Maymunlar az dolu bardaktaki meyve suyunu içmek yerine ağzına kadar dolu bardaktaki meyve suyunu içtiler. Kalpleri hızlı hızlı atarken kararlarını daha hızlı verdiler. Bu çalışma, uyarılmış haldeyken daha iyi performans sergilediğimiz fikrini bir bakıma desteklemiş oldu.

Daha sonra da araştırmacılar, beynin iki karar verme merkezi olan Orbitofrontal Korteks ve Dorsal Anteriyor Singulat Korteks'deki nöronların elektriksel aktivitesini incelediler.

Araştırmacılar, nöronların aktivitesinin altıda birinin kalp atışlarının dalgalanmasıyla alakalı bölgelerde olduğunu keşfettiler. Bir başka deyişle, hayvanın kalp atışı değiştiğinde bu hücrelerdeki aktivite de ya hızlanıyor ya da yavaşlıyordu. Bu aktivite, hayvanların aldıkları farklı ödüllere karşı verdikleri kararlardan etkilenmediklerini gösterdi. Bu arada her bir bölgedeki hücrelerdeki aktivite, karar verme süreciyle ilişkiliydi.

Çeviren: Esin Tezer

www.sciencedaily.com/releases/2021/08/210830140224.htm'den alıntı yapılarak çevrilmiştir.