Yeni
yapılan bir araştırma; insanların daha doğuştan kelimeleri ve harfleri anlamalarını,
okumalarını kolaylaştıran bağlantılara sahip bir beyin bölgesiyle dünyaya
geldiğini ileri sürüyor…
Araştırmacılar, beynin “Görsel
Kelime Oluşturma Alanı (VWFA)” diye adlandırılan bölgesinin beynin lisan
ağıyla bağlantılı olduğunu keşfettiler. Yeni doğmuş bebeklerin hayret verici
beyin taramaları bunu ispatladı!
Ohio Eyalet Üniversitesi’ndeki Psikoloji Departmanı’nda öğretim
üyesi olan ve bu tezin başyazarı Zeynep Saygın şunları söyledi: "Bu durum
daha hiçbir lisan bilmeden dahi görsel kelimeleri öğrenmedeki hassasiyeti oluşturuyor.”
Görsel Kelime Oluşturma Alanı, beynin sadece kişilerin okuryazar
olması için özelleşmiş bir bölgesidir. Bazı araştırmacılar Görsel Kelime
Oluşturma Alanı’nın yüzleri, olayları veya diğer objeleri görmeye hassas olan
görsel korteksin diğer kısımlarından farklı olmadığını ve çocuklar okumayı veya
lisanı öğrendikçe kelimeler ve harflere karşı seçici olduğunu ileri sürüyorlar.
Saygın, sözlerine şöyle devam etti: "Bunun doğru olmadığını keşfettik.
Görsel Kelime Oluşturma Alanı’nın doğuştan beynin lisan ağına diğer beyin
bölgelerinden daha fonksiyonel olarak bağlantılı olduğunu bulduk. Bu, hayret
verici bir buluş!”
Ohio Eyalet Üniversitesi Kronik Beyin Hasar Programı’nın fakülte
üyesi olan Saygın, bu çalışmayı Ohio Eyalet Üniversitesi Psikoloji
Departmanı’nda olan ihtisas öğrencileri Jin Li, Heather Hansen ve öğretim üyesi
David Osher’la birlikte yaptı. Çalışmanın sonuçları bugün Scientific Reports adlı dergide yayınlandı.
Araştırmacılar; Gelişen İnsan Konektomu (Beynin içerdiği tüm
nöronları ve sinir yollarını gösteren diyagram) Projesi’nde yer alan bir
haftalıktan küçük, 40 yeni doğmuş bebeğin fMRI taramalarını analiz ettiler. Bu taramalarla birlikte ayrı olarak
İnsan Konektomu Projesi’ne katılan 40 yetişkinin beyin taramasını
karşılaştırdılar.
Zeynep Saygın, sözlerine şöyle devam etti: “Görsel Kelime
Oluşturma Alanı, yüzleri işlemden geçiren görsel korteksin diğer kısmına
bitişiktir ve ilk başlarda yeni doğmuş bebeklerde beynin bu kısmının farklı
olmadığına inanmak akla yatkındı. Fakat araştırmacılar yeni doğmuş bebeklerde bile
Görsel Kelime Oluşturma Alanı’nın, beynin lisanı işlemden geçirme kısmına olan
fonksiyonel bağlantısından ötürü yüzleri hatırlayan görsel korteksten farklı
olduğunu keşfettiler. Görsel Kelime Oluşturma Alanı, biz kelimelere maruz
kalmadan önce bile kelimelerin farkına varmamız için uzmanlaşmıştır!”
Çalışmada, yeni doğmuş bebeklerin ve yetişkinlerin Görsel Kelime
Oluşturma Alanı’nda bazı farklılıklar olduğu da keşfedildi.
Saygın, sözlerini şöyle tamamladı: "Bulgularımız, bebekler
olgunlaştıkça Görsel Kelime Oluşturma Alanı’nda düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunu
ileri sürüyor. Konuşma ve yazma lisanıyla olan deneyim, beyindeki lisan
devresinin belirli özellikleriyle bağlantıları güçlendirecek ve daha sonra da
bu bölgenin fonksiyonunu yakınındaki bölgelerden farklılaştıracaktır. Bunun
sonucunda da kişi okuryazar hale gelir."
Saygın’ın Ohio Eyalet Üniversitesi’ndeki laboratuarı, Görsel
Kelime Oluşturma Alanı’nın çocuklar okuma yazmayı öğrenmeden önce ne yaptığını
ve bölgenin hangi görsel özelliğe sahip olduğunu öğrenmek için şimdilerde 3-4
yaş çocuklarının beyinlerini tarama yapıyor. Saygın, amaçlarının beynin nasıl
okuyan beyin haline geldiğini öğrenmek olduğunu söyledi. Bu da, araştırmacıların
disleksi (okuma yazma öğrenme güçlüğü) ve diğer gelişim bozuklukları üzerinde
yaptıkları çalışmalarda yararlı olabilir.
Çeviren:
Esin Tezer
https://www.sciencedaily.com/releases/2020/10/201022125525.htm’den alıntı yapılarak çevrilmiştir.
