Bilim ve Din

Bilim ve Din

6 Temmuz 2022 Çarşamba

Stres Bağışıklık Sisteminin Yaşlanmasını Hızlandırıyor

 

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Güney Kaliforniya Üniversitesi (USC) tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre travmatik olaylar, iş stresi, her gün yaşanan stresler ve ayrımcılıktan kaynaklanan stres bağışıklık sisteminin yaşlanmasını hızlandırıyor; kişinin kanser, kardiyovasküler hastalık ve Kovid-19 gibi bulaşıcı hastalık riskini arttırıyor. Araştırmanın sonuçları Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde (PNAS) 13 Haziran 2022 tarihinde yayınlandı.

Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde (USC) Leonard Davis Yaşlılık Hastalıkları Bilimi (Gerontoloji) Okulu’nda Doktora sonrası bilim insanı olan, araştırmanın başyazarı Eric Klopack konuyla ilgili şunları söyledi: "Dünyanın yaşlı yetişkin nüfusu arttıkça, yaşa bağlı sağlığın farklılıklarını anlamak gerekli bir şey haline geliyor. Bağışıklık sistemindeki yaşa bağlı değişimler, sağlığın zayıflamasında kritik rol oynuyorlar. Bu çalışma, bağışıklık sisteminin yaşlanmasını hızlandıran mekanizmaları açığa çıkarmaya yardımcı oldu."

İnsanlar yaşlandıkça bağışıklık sistemi doğal olarak dramatik bir biçimde düşüşe geçer, buna “İmmün Yaşlanma” denir. Olgun yaştaki bir kişinin bağışıklık sistem profili zayıflar ve bitkin durumdaki beyaz kan hücreleri dolaşıma geçerler. Az miktardaki taze ve henüz denenmemiş olan beyaz kan hücreleri ise yeni istilacı mikroplara karşı hazırdırlar.

Bağışıklık sistemi yaşlanması sadece kanserle değil; kardiyovasküler hastalık, zatürre riskinin artması, aşıların etkinliğinin azalması ve organ sistemi yaşlanmasıyla da alakalıdır.

Araştırmada yaşlı yetişkin Amerikalıların ekonomik, sağlık, evlilik, aile durumu, halk ve özel destek sistemlerinin bir ulusal çalışması olan Michigan Üniversitesi Sağlık ve Emeklilik çalışmasından çok miktarda veri sorgulandı ve ilişkilendirildi.

Araştırmacılar, değişik şekillerdeki sosyal stresi hesaplamak için 50 yaş üzeri 5,744 yetişkinin sorulara verdikleri yanıtları analiz ettiler. Beklendiği gibi yüksek stres skoruna sahip olan insanların immün (bağışıklık sistemi) profilleri daha yaşlıydı, hastalıklarla savaşan taze beyaz kan hücreleri azdı ve yıpranmış beyaz kan hücrelerinin yüzdesi daha fazlaydı.    

Bağışıklık sisteminin kritik bir parçası olan T-hücreleri; kalbin tam önünde ve üstünde, Timus bezinde yer alırlar. İnsanlar yaşlandıkça Timus bezindeki bu doku bağışıklık sistemi hücrelerinin üretiminin azalması sonucu küçülmeye başlar ve yağlı bir dokuya dönüşür. Geçmişte yapılan bir araştırma; bu sürecin sağlıksız diyet, yeterli seviyede egzersiz yapmamaktan kaynaklanan ve sosyal stresle ilişkilendirilen yaşam stili faktörleriyle hızlandığını ileri sürmektedir.

Araştırmanın başyazarı Klopack sözlerini şöyle tamamladı: "Bu çalışmadaki istatistiklerde sağlıksız diyet ve yeterli seviyede egzersiz yapmamanın stres ve hızlanmış bağışıklık sistemi yaşlanmasıyla ilgili bağlantısı o kadar güçlü değildi. Fakat bu, aslında şu manaya geliyor: Daha fazla stres yaşayan insanlar daha sağlıksız bir diyete ve yeterli egzersiz yapmama alışkanlığına sahipti. Bu da kısmen onların neden daha hızlı yaşlanan bir bağışıklık sistemine sahip olduklarını açıklıyor!”

Yaşlı olan yetişkinlerin uyguladıkları diyet ve egzersiz alışkanlıklarını değiştirmek, bağışıklık sistemi yaşlanmasıyla ilişkili stresi ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

Çeviren: Esin Tezer

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/06/220613150648.htm’den alıntı yapılarak çevrilmiştir.