Bilim ve Din

Bilim ve Din

20 Mart 2018 Salı

Beyin Dalgalarımız




Araştırmalar; beynin sinir hücrelerinin aktivitesi tarafından oluşturulan "salınımların", kendine has rolleri olduğunu iddia ediyor...


Bizler göremeyiz, fakat beyinlerimiz elektriksel aktiviteyle vızır vızır çalışırlar. Beyin dalgaları, adeta tilt oyununun (yani pinball'un) muazzam bir örneği olan beynin etrafındaki sinir hücrelerinin koordineli şekilde ateşlenmesiyle oluşurlar. Dalgalar, beynin ön tarafından arka tarafına veya tüm derin yapılardan kafatasına ve oradan da tekrar diğer taraflara sekerek sıçrayabilirler.

"Nöral salınımlar" olarak adlandırılan bu sinyallerin zihinsel bazı halleri aynı anda yaptığı bilinmektedir. Dinginlik veren alfa dalgaları; meditasyon yapan rahiplerin beyinlerinde sakinleştirici bir şekilde dalgalanırlar. Beta dalgaları; konuşmaları yoğun bir şekilde yaptığımızda inişli çıkışlı bir şekilde dalgalanırlar. Hızla yayılan gama dalgaları ise bize keskin iç görü sağlarlar. Uyuşuk delta ritimleri mışıl mışıl uyuyanları yatıştırırlar, rüya görenler ise hızla yayılan teta ritimlerine geçerler. Beyin dalgaları; önemli sinyallerin çıktısı olmaktan ziyade beynin nasıl çalıştığı, birlikte çalışması gereken beyin bölgelerinin bilgiyi nasıl belirli bir yolla aktardıklarını  anlamada anahtardırlar.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT'den) Earl Miller, dalgaların beynin nasıl çalıştığını kanıtlamada önemli bir nokta olduğuna katılan nöro-bilim adamları arasında bulunuyor. Miller'ın yakın zamanda yaptığı çalışmaların tezine göre, beyin salınımları; beynimizin dünyadaki dikkat edilmesi ve göz ardı edilmesi gereken sinyalleri seçmesine izin veriyor. Böylelikle bilgi, ustaca bir kanaldan yollanıyor. Çalışmaların keşfine göre, bu dalgalar anormal bir şekilde çalıştıklarında beynin gücü sekteye uğruyor. Beynin bu dalgaları nasıl kullandığını inceleyen detaylı şemalar, sinyallerin elektriksel dürtülerle ayarlanma olasılığının olduğunu da gösterdi. Örneğin, hafıza problemleri ve zihinsel rahatsızlıkları iyileştiren terapiler geliştirilebilir. İlk yapılan çalışmalar, bu terapilerin kişilerin hafızasını geliştirebildiğini de gözler önüne serdi. 

Beyin dalgaları hakkındaki bu iç görüler; nörolojideki beynin yalnızca sinir hücreleri veya nöronların davranışlarından ibaret olduğu görüşüyle de çatışıyor. Miller, bu çalışmanın beyni dev bir saate benzetmek gibi bir şey olduğunu ve her bir mekanizmayı çözdüğünüzde beyni de çözeceğinizi söylüyor. Yakın zamanda yapılan üç tezde Miller ve çalışma arkadaşları; beta ve gama adlı, işleyen hafızayı oluşturan bilgiyi seçmek için birlikte çalışan iki farklı beyin dalgası üzerinde çalışıyorlar. Saniyede 30 ila 80 defa salınım yapan Gama dalgaları (30 ila 80 Hertz) ne hissettiğimiz, ne gördüğümüz ve ne kokladığımızdan, yani algılamalarımızdan akan bilginin koordine olmasına yardımcı oluyorlar. Bunun zıttı olan 12 ila 30 Hz arasındaki yavaş yayılan beta dalgaları ise beynin duyusal sinyallere dikkatini vermesine kılavuzluk eden, yardımcı olan mesajları taşıyorlar. Gama ve beta dalgaları arasındaki etkileşim ise, beynin bu bilgi bombardımanını nasıl çözdüğüne işaret ediyor. 
      
Çeviren: Esin Tezer
https://www.sciencenews.org/article/brain-waves-may-focus-attention-and-keep-information-flowing'den alıntı yapılarak çevrilmiştir.