Üniversitemin son yarı yılında, "Sınav stresi mi hissediyorsunuz? Kucaklaşmak serbesttir!" diye yazan iki levha okudum. Daha sonra da bir arkadaşa yardım ettim, kampüs kütüphanesinin girişinde durduk, levhaları tuttuk ve orada bekledik. Oradan geçenlerin iki tür reaksiyonu oldu: Ya çabucak telefonlarına baktılar ve ayaklarını sürüyerek gittiler ya da bizleri kucakladıkları zaman yüzleri ışıldadı! Pek çok kişi heyecanlıydı. Kimisi, “Beni mutlu ettiniz!” veya “Teşekkür ederim. Buna ihtiyacım vardı” dedi. Bir tanesi kollarıma atladı, neredeyse beni yere devirecekti!!! İki saatlik sıcak etkileşimlerden sonra, arkadaşım ve ben kendimizi ne kadar enerjik ve mutlu hissettiğimize inanamadık!
Bu ayın başlarında yayınlanan bir araştırma; tüm bu sarılmaların bize başkalarıyla bağlantı kurduğumuzu hissettirdiği kadar, hasta olmaktan da koruyabileceğini ileri sürüyor. Bu bulgu, ilk başta mantık dışı gelebilir (hatta acayip bile gelebilir). Tıpkı benim düşündüğüm gibi yüzlerce yabancıyı kucaklamamanın sizi mikroplarla daha çok karşı karşıya getireceğini ve bunun sonucunda da hasta edebileceğini düşünebilirsiniz. Fakat Carnegie Melon Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma; başkalarıyla bağlantılı olma hissinin, özellikle de fiziksel dokunuşla olanın bizleri strese bağlı hastalıklardan koruduğuna işaret ediyor. Bu araştırma, sosyal desteğin sağlık üzerinde büyük ölçüde pozitif etkiye sahip olduğunu da ilave ediyor.
'Sosyal destek', kapsamlı bir şekilde "zor zamanlarda psikolojik güç veren anlamlı ilişkilerin algılanması" olarak tanımlanabilir. Bu, özellikle şefkat ifadesi gibi duygusal destek manasına gelir ve bir bilgiye olan erişimi veya diğer bir desteği de içerebilir. Araştırmacılar, sosyal desteği katılımcıların farklı açıklamaları değerlendirdikleri bir anketi vererek ölçtüler (Örneğin: “En özel endişelerimi ve korkularımı paylaşacağım kimsenin olmadığına inanıyorum"). Daha sonra katılımcıların diğerleriyle ne kadar sıklıkta kavga yaşadıklarını ve sarıldıklarını bulmak için iki hafta kadar her gece görüşme yaptılar. En sonunda da, araştırmacılar katılımcılara sıradan bir soğuk algınlığı virüsünü bulaştırdılar ve neler olduğunu gözlemlediler.
Pek çok ilginç sonuç ortaya çıktı. Ümit verici bir şekilde, anketteki tüm kişiler ortadan biraz daha fazla skorla güçlü bir sosyal destek algısına sahipti. Benzer bir şekilde, kucaklaşma yapmış olmaları muhtemeldi (iki haftalık anket süresinde günlerin ortalama yüzde 68'i böyleydi, günlerin yüzde 7'sinde karmaşa durumları oldu).
En önemli sonuçlar araştırmacıların "stresten koruyucu etki"yi kabul etmeleriydi. Kişilerarası çatışmanın insanlarda çok fazla strese yol açabileceğini ve bunun sonucunda da bağışıklık sistemlerini zayıflatabileceğini aklınızdan çıkarmayın! Yine de, ne kadar çok çatışmada bulunurlarsa bulunsunlar; güçlü sosyal destek duygusuyla olan katılımcılar kendini sosyallikten yoksun hisseden insanlardan daha az şiddetli soğuk algınlığı belirtileri gösterdi. Benzer bir şekilde insanlar daha sık birbirlerine sarıldıklarında daha az hastalanırlar, hatta birbirleriyle sık sık gergin etkileşimde bulunanlar bile. Bir başka deyişle, hem sosyal destek hem de birbirine sarılma hastalıkları önler!
Aynı önde gelen araştırmacı yakın bir zamanda eğer kişi; arkadaşlar, aile, çalışanlar ve çevre gibi çeşitli sosyal bağlara ne kadar çok sahip olursa, soğuk algınlıklarına karşı o kadar daha az etkilendiğini kanıtladı. Fakat ilişkiler burun akıntısından daha fazla etki bırakıyor. Aşırı uçta, sosyal bağlantılılık ölüme karşı korunma rolünü de oynuyor. Örneğin, İsveç'teki araştırmacılar bunun dışında güçlü iş stresi ve ölüm oranı riski arasındaki ilişkinin yüksek sosyal destekli erkekler arasında kaybolduğunu keşfettiler. Aslına bakılırsa düşük seviyelerdeki sosyal destek, dünya üzerindeki 300,000'den fazla insanda veri araştırması yapılan derlenmiş makaleye göre sigara içme veya alkol tüketimi gibi çok bilinen faktörlerden daha fazla prematüre doğum riskini arttırabilir. Öyleyse, Dünya Sağlık Örgütü'nün sosyal ağları sağlık belirleyici etken olarak tanımlaması bir sürpriz değildir.
İlginç bir şekilde, sosyal destek, alıcı için olduğu kadar verici için de yararlıdır. UCLA'daki araştırmacılar, katılımcıların beyinlerini onların romantik partnerleri yanlarında elektroşok yerken taradılar. Eğer katılımcılar deney sırasında partnerlerinin elini tutuyorsa, korkuyu azaltmayla ilgili beyin bölgeleri aktif hale geliyordu. Bu bulgu, sosyal desteği fiziksel dokunuş aracılığıyla sunmanın stres dolu deneyimle başa çıkmada yardımcı olduğuna işaret etmektedir.
Öte yandan yalnızlık ve küçük bir sosyal ağa sahip olmak, güçlü sosyal bağlantı hissiyle karşılaştırıldığında grip aşısına düşük antikor tepkisi vermektedir. Koroner atardamar hastası olup sosyal olarak yalnız olan hastalar; nüfus özellikleriyle ilgili faktörler, hastalığın şiddeti ve psikolojik sıkıntı kontrol altına alındıktan sonra bile sosyal olarak bağlantılı olan hastalardan daha düşük hayatta kalma oranına sahiptirler. Üç kişiden biri kronik olarak yalnızdır ve bundan dolayı da iki misli kötü sağlığa sahip olmaları olasıdır. Bu, özellikle kimseye güvenmeyen insan sayısının 1985'le 2004 yılları arasında üçe katlanması, nüfusun büyük bir kısmını sağlık riskine sokması bakımından alarm vericidir.
Besbelli ki egzersiz yapmaya, beslenmeye öncelik tanıdığımız gibi sevdiğimiz insanlarla kaliteli zamana da öncelik tanımalıyız. Sigara içme gibi sağlıksız alışkanlıklardan kaçındığımız gibi, yalnızlıktan ve sosyal dışlanmadan kaçınmak için de çaba sarf etmeliyiz. Ve, tanımadığınız yüzlerce yabancıya sarılmak istemeseniz de (denemenizi tavsiye etsem de); dokunmanın iyileştirici gücünü küçümsemeyin!
http://www.scientificamerican.com/article/a-hug-a-day-keeps-the-doctor-away/
Çeviren: Esin Tezer
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder